Actinum
/ækˈtɪniəm//ækˈtɪniəm/The element actinium (Ac) was discovered by French chemist André-Louis Debierne in 1899, and it derives its name from the Greek word "aktis," meaning ray or beam. Debierne isolated the metal from a mineral called pitchblende, which is a rich source of uranium and thorium ores. Initially, Debierne thought that actinium was an impurity of uranium and named it dénéytium in his honor; however, in 1914, French chemist Georges Urbain confirmed that dénéytium was actually a new element and suggested the name actinium, as Debierne's lab was located at the Institut de Chimie et de Physique Radiatives, which had a sign outside that read "Institut A. Debierne: Rayons Actiniques" (Institute A. Debierne: Actinic Rays). The term "actinic" is still used today to describe substances that produce ionizing radiation, such as ultraviolet light and x-rays, which can cause chemical reactions and biological damage. This connection between actinium and radiation is thought to have influenced Debierne's initial choice of the term "dénécéium," since the French "déné" means to shine, like a beam of light. Overall, the name actinium reflects the element's discovery through the study of radioactive rays and its unique connection to ionizing radiation.
Actinium-227, một đồng vị có tính phóng xạ cao, có tiềm năng được sử dụng trong liệu pháp điều trị ung thư do khả năng nhắm mục tiêu có chọn lọc vào các tế bào ung thư và tiêu diệt chúng hiệu quả thông qua quá trình phân rã mạnh mẽ của actinium.
Các nhà khoa học hiện đang nghiên cứu tính chất của actinium-228, một đồng vị hiếm đang được nghiên cứu để có thể sử dụng trong chụp ảnh y tế do mô hình phát xạ tia gamma độc đáo của nó.
Trong quá trình tổng hợp hạt nhân, một lượng nhỏ actini có thể được tạo ra như một sản phẩm phụ, giúp hiểu rõ hơn về hành vi của vật liệu đất hiếm trong điều kiện khắc nghiệt.
Actinium-225 đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc ức chế sự phát triển của tế bào ung thư trong ống nghiệm, khiến nó trở thành ứng cử viên đầy hứa hẹn cho sự phát triển tiếp theo thành một loại thuốc điều trị ung thư mới.
Độ phóng xạ cao của actinium-231 gây ra mối nguy hiểm đáng kể cho nhân viên phòng thí nghiệm làm việc với đồng vị này, đòi hỏi phải áp dụng các biện pháp phòng ngừa và quy trình an toàn nghiêm ngặt.
Các nhà nghiên cứu đã tổng hợp một số hợp chất phân tử chứa actinium mới có đặc tính xúc tác đầy hứa hẹn, có thể có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của các quy trình hóa học mới.
Trong khoa học vật liệu, actinium-229 đã được nghiên cứu về khả năng thay thế tạp chất vào các vật liệu đất hiếm, tạo ra các đặc tính cấu trúc và từ tính độc đáo có thể ứng dụng trong việc phát triển các chất bán dẫn và nam châm mới.
Actinium-228 được biết là phân rã thông qua một chuỗi phức tạp các biến đổi hạt nhân, cuối cùng dẫn đến việc sản sinh ra các hạt nhân con ổn định như radium-224 và polonium-212.
Độ độc tính và độc tính phóng xạ cao của actinium-227 khiến nó trở thành một đồng vị khó xử lý, đòi hỏi phải có các cơ sở và thiết bị chuyên dụng được thiết kế riêng để xử lý các vật liệu có tính phóng xạ cao.
Mặc dù có những đặc tính độc đáo và có giá trị, nhưng hàm lượng actini tự nhiên tương đối thấp (ít hơn một phần nghìn tỷ) khiến việc chiết xuất và tinh chế các đồng vị này trở nên khó khăn, đòi hỏi các phương pháp tách và che chắn bức xạ tinh vi để làm việc an toàn và hiệu quả với các vật liệu này.