phốt pho
/ˈfɒsfərəs//ˈfɑːsfərəs/The element phosphorus (P) was discovered by a Swedish chemist named Johan Gadolin in 1774. Prior to its discovery, phosphorus was not known to exist as a distinct element. The origins of its name, however, can be traced back to ancient Greece. At the time, it was believed that all compounds could be obtained from one of three elemental principles, which were earth (terra), air (aer), and water (aqua). The fourth principle, fire (ignis), was reserved for the combustion process. It was known that a mineral called day ash (phos phoros, Greek for lighting-bringer) contained a greenish-yellow substance that glowed when exposed to air. This substance was called phosphorus, a modified version of phos phoros, and it was believed to be a compound of fire and earth. After phosphorus was isolated as an individual element, it became clear that it was not simply a combination of earth and fire. Scientists continued to use the modified Greek name, phosphorus, to refer to this new element. The word was also used to name compounds that contained phosphorus, such as minerals like phosphate (placed in the earth group of elements). In summary, the word "phosphorus" has a complex history, as it once referred to a perceived compound of earth and fire before evolving to represent a true element. Its ancient Greek roots continue to be reflected in modern terminology related to phosphorus compounds.
Phốt pho là một nguyên tố có tính phản ứng cao thường có trong phân bón do khả năng thúc đẩy sự phát triển của cây trồng.
Khi phốt pho tiếp xúc với độ ẩm, nó sẽ giải phóng mùi hăng và phản ứng dữ dội, khiến việc bảo quản không đúng cách trở nên nguy hiểm.
Trong cơ thể con người, phốt pho là thành phần thiết yếu của DNA, RNA và màng tế bào, rất cần thiết cho các quá trình trao đổi chất.
Phốt pho là thành phần chính trong nhiều quy trình công nghiệp, chẳng hạn như sản xuất thép và thủy tinh.
Sự hiện diện của hàm lượng phốt pho cao trong nguồn nước có thể dẫn đến phú dưỡng vì tảo và thực vật thủy sinh phát triển nhờ chất dinh dưỡng này, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái dưới nước.
Vào thời cổ đại, phốt pho bị nhầm là một thiên thể và được gọi là "lucifer", có nghĩa là "người mang ánh sáng", vì nó phát sáng trong bóng tối.
Việc sử dụng bom phốt pho làm tác nhân chiến tranh hóa học trong Thế chiến thứ nhất đã dẫn đến ô nhiễm môi trường đáng kể, đặc biệt là ở các khu vực như Flanders và Ypres ở Bỉ.
Hợp chất gốc phốt pho là thành phần quan trọng trong nhiều loại thuốc phổ biến, chẳng hạn như aspirin và statin.
Việc sử dụng phốt pho trong phân bón nông nghiệp có liên quan đến ô nhiễm nước, khi lượng phốt pho dư thừa thoát ra các nguồn nước thông qua dòng chảy.
Phốt pho là một nguyên tố phi kim loại, thuộc cùng cột trong bảng tuần hoàn với nitơ, oxy và lưu huỳnh.